Vàng và những cách thử đơn giản!

T/g: hoangkybactien

Vàng là kim loại quí thứ hai sau bạch kim (còn gọi là “vàng” trắng, tức platinium). Đặc tính của vàng là mềm (mềm hơn cả thủy tinh nữa), dễ kéo thành sợi, dễ dát mỏng, dẫn nhiệt và điện cao, không bị ô xit hóa (oxidation) hay rỉ sét.

Một đặc tính quan trọng nữa của vàng là vàng không có từ tính (magnetic property); nghĩa là vàng không bị hút như sắt khi đặc trước một thanh nam châm.

Trong tất cả các kim loại thì vàng nằm trong nhóm kim loại loại mềm nhất.

Do đó, trong kỷ nghệ nữ trang, người ta thường dùng những kim loại khác để trộn vào vàng để tăng độ cứng của nó. Những kim loại thường dùng để trộn vào vàng là đồng, thiếc, bạc, bạch kim.

Ngày nay gian thương dùng pyrite (FeS, một hợp chất của sắt với lưu huỳnh) để trộn vào vàng để gia tăng lợi nhuận, vì pyrite rẻ và có màu hơi vàng vàng.

Khi có một hay chiều chất khác được trộn vào vàng thì gọi là hợp kim vàng (gold alloys). Để đo lường mức độ của các chất khác trong hợp kim vàng người ta dùng đơn vị là Karats.

Định nghĩa về Karat: Một Karat (hay còn được viết là carat) là một phần trong 24 phần (1/24) của vàng. Cho ví dụ, nếu ta có 24 grams vàng nguyên chất chưa pha trộn gì hết thì ta nói là ta có vàng 24K hay 24 Karats. Nếu bây giờ ta lấy ra 6 grams vàng, và thay vào đó bằng 6 grams đồng hay thiếc, hay của một kim loại nào đó, thì ta có vàng 18K hay 18 Karats. Như vậy, theo định nghĩa trên, vàng 14K (14 Karats) là vàng chỉ có 50% là nguyên chất vàng, còn 50% kia là kim loại khác được trộn vào.

Với những kiến thức căn bản ở trên, ta sẽ dùng nó để thử vàng để biết vàng ta định mua là thật hay giả. Dưới đây là những cách thử vàng thông dụng nhất. Từ dễ đến khó ta có các cách sau đây:

Cách thứ 1: Dùng một miếng gạch chưa tráng men (gạch thô) hay miếng ngói. (Gạch tráng men có mặt rất láng nên không dùng được. Gạch chưa tráng men hay miếng ngói có mặt hơi nhám, không lán cho nên dùng là vì vậy).

Bây giờ, cầm cái nhẩn vàng hay mẫu vàng mà ta muốn thử, vạch mạnh một lằn lên trên miếng gạch.

Quan sát cái lằn này, nếu nó có màu vàng óng ánh thì chiếc nhẩn hay mẫu vàng đó là vàng thật.

Còn nếu cái lằn đó có màu đen, thì đó chính là chất pyrite ở trong chiếc nhẩn hay mẫu vàng mà ta đang thử. Và chiếc nhẫn hay mẫu vàng trong tay ta là giả hoặc không thuần túy là vàng rồi.

gạch chưa tráng men

Ghi chú: Muốn tìm một miếng gạch chưa tráng men thì đến các tiệm bán gạch lót nhà/phòng tắm. Gạch chưa tráng men thì có bề mặt hơi nhám, và đây là cái mà chúng ta cần.

Cách thứ 2: Dùng một cái ly thủy tinh có đế rộng và dày. Cầm chiếc nhẩn hay mẫu vàng mà ta muốn thử, vạch mạnh một đường vào mặt thủy tinh của cái ly. Nếu nhìn thấy có vết sướt trên mặt thủy tinh, thì có nghĩa là chiếc nhẩn hay mẫu vàng đó có pha kim loại khác rồi. Còn sau khi vạch thử hai ba lằn, nhưng không thấy có vết sướt nào trên mặt thủy tinh thì đó chính là vàng thật. Vì độ cứng của vàng thật chỉ bằng khoảng một nữa độ cứng của thủy tinh. Nói một cách khác là so với thủy tinh thì vàng mềm hơn rất nhiều, cho nên không thể nào làm trầy sướt thủy tinh được.

Cách thứ 3: Dùng một thỏi nam châm cở ngón tay cái trở lên. Rồi một tay cầm thỏi nam châm, tay kia cầm chiếc nhẩn hay mẫu vàng muốn thử đưa lại gần nhau. Thử cảm nhận hai thứ có hút nhau không. Nếu không hút thì đó là vàng thật. Còn nếu chiếc nhẩn hay mẫu vàng bị thỏi nam châm hút thì đó là dấu hiệu không phải thuần túy vàng. Có nghĩa là vàng này đã bị pha chế với kim loại khác rồi.

Magnets attract nails

Cách thứ 4: Tìm mua một ít Hydrocloric acid (HCl) hay Sulfuric acid (H2SO4). Nhỏ một hay hai giọt acid này lên mẫu vàng. Nếu thấy có phản ứng hóa học xảy ra; nghĩa là nếu thấy có xủi bọt lên thì đó là dấu hiệu của kim loại khác được trộn ở trong mẫu vàng đó. Còn nếu thấy không có hiện tượng gì xảy ra, thì đó là vàng thật. Vì vàng thật không có phản ứng với hai loại acid vừa kể trên.

a bottle of Hydrocloric acid

a bottle of Sulfuric acid

Cách thứ 5: Cách này thì xin…chờ vài hôm đi nha. :-)

Sẻ viết tiếp.

T/g hoangkybactien

_oOo_

Máy thử Vàng bằng điện tử – Electronic Gold Testers Made in USA and Japan

Posted on December 3, 2011 by hoangkybactien

Sưu tầm by hoangkybactien
Thử Vàng (tiếp theo)

Cách thứ 5: Ngày nay có nhiều loại dụng cụ thử vàng bằng điện tử, với đủ loại giá cả từ vài mươi đô lên đến khoảng 2000 đô. Những máy này có thể thử các loại vàng từ 6K tới 24K (nên nhớ 24Karat là vàng ròng, tức vàng nguyên chất 100%). Những máy trên 1500 đô có nhiều khả năng hơn, và có thể thử được cả bạch kim (platinium) và các kim loại quí khác.

Cho người mới bắt đầu, thì nên mua cái khoảng dưới 100 đô (hay đôi ba trăm đô nếu thong thả) để xài thử để lấy kinh nghiệm. Dưới đây là những mẫu máy thử vàng mini có thể bỏ trong xách tay của phụ nữ hay trong cặp, đang bày bán ở Hoa Kỳ.